
Joga na mięśnie dna miednicy
Ćwiczenia przygotowane na mięśnie dna miednicy to specjalny zestaw treningowy, łączący asany jogi z wiedzą fizjoterapeutyczną prowadzącej (Izy;). Zajęcia skierowane są tylko dla kobiet. Zarówno tych, które borykają się z różnego rodzaju problemami w tej sferze jak i tych które chcą im w przyszłości zapobiec. Jako terapię i profilaktykę w pierwszej kolejności zaleca się zwiększenie świadomości ciała. Pierwszym etapem ćwiczeń mięśni dna miednicy stanowi tzw. trening sensomotoryczny – nauka percepcji różnych części obszaru krocza poprzez ruch. Z neurologicznego punktu widzenia celem tego treningu jest poprawa połączeń pomiędzy mózgiem a ćwiczonymi mięśniami.
W celu zwiększenia świadomości w rejonie miednicy zaleca się również pracę metodą Feldenkraisa.
Pierwszym celem wykonywanych ćwiczeń ruchowych w tej metodzie jest poprawa percepcji własnego ciała – „świadomość po przez ruch”. Drugim - znalezienie lepszego sposobu poruszania się, funkcjonowania. W celu poprawy funkcjonowania struktur dna miednicy stosuje się między innymi ćwiczenia ruchowe miednicy z wykorzystaniem wyobrażonej tarczy zegara pod miednicą. Ćwiczenia te uwzględniają także koordynację ruchów miednicy z oddechem.
Następnym etapem jest nauka koordynacji pracy dna miednicy i mięśni brzucha (zwłaszcza mięśnia poprzecznego brzucha). Przeprowadza się ją poprzez aktywację poszczególnych grup mięśniowych i obserwację ich konsekwencji. Koordynacja musi również uwzględnić pracę mięśni oddechowych – koordynacja oddechu z pracą mięśni.
Dno miednicy (proporcjonalnie niewielki obszar ciała) jest to najbardziej aktywną grupą mięśniową podczas wykonywania codziennych czynności ruchowych. Pełni niezwykle ważne i złożone funkcje:
- podparcie i utrzymanie we właściwym położeniu organów znajdujących się w miednicy mniejszej – pęcherz moczowy, odbytnica, kanał odbytu i narządy płciowe.
- skurcz i rozluźnienie mięśni dna miednicy odpowiada za podstawowe funkcje życiowe organizmu człowieka związane w układem pokarmowym, wydalniczym i płciowym.
- stabilizacji tułowia (obręcz miedniczną w pozycji stojącej, w chodzie stabilizują stronę nogi podporowej i działają hamująco po stronie nogi wykrocznej)
Role pełnione przez struktury dna miednicy pokazują jak ich sprawność jest istotna dla zdrowia. Z zaburzeniami struktur dna miednicy wiąże się:
- nietrzymanie moczu
- niestabilność odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa (bóle krzyża)
- opadanie (i wypadanie) narządów moczowo-płciowych, oraz zaburzenia funkcjonalne anorektum (okolica odbytowa)
- zaburzenia okolicy odbytowej (nietrzymanie stolca, hemoroidy oraz zaparcia)
Mięśnie tworzące dno miednicy są mięśniami poprzecznie prążkowanymi – sterowanie ich ruchem podlega świadomej (i odruchowej) kontroli ze strony układu nerwowego. Zbudowane są w :
- 70 % z włókien wolnokurczliwych (tworzą mięśnie posturalne- toniczne, przyzwyczajone są do długotrwałej pracy, wolno kurczą się i trudniej relaksują).
- 30% z włókien szybkokurczliwych (fazowych- to włókna mięśni działających szybko ale z mniejsza siłą, szybciej ulegają zmęczeniu ale szybciej też się relaksują. Zadaniem ich jest szybkie kurczenie się i, w przypadku dna miednicy, zapobieganie gubieniu moczu przy gwałtownych wzrostach ciśnienia na pęcherz).
Istnieją dwa typy zaburzeń mięśni dna miednicy:
- nadmierne napięcie spoczynkowe mięśni (typ spastyczny)
- zwiotczenie mięśni (typ wiotki).
Z punktu widzenia ewolucji przyjęcie postawy wyprostnej przez człowieka spowodowało, że narządy wewnętrzne brzucha i miednicy mniejszej opadają w kierunku dna miednicy. Ponadto dno miednicy w pewnych momentach życia każdej kobiety jest szczególnie wrażliwe. Są to: początek i koniec cyklu miesiączkowego, okres ciąży, około 9 miesięcy po porodzie, po przebytych zabiegach operacyjnych, w czasie menopauzy. W przypadku braku aktywności mięśni dna miednicy, na skutek uszkodzeń w unerwieniu oraz w skutek procesu starzenia się zmniejszeniu ulega liczba włókiem wolnych a przyrostowi liczba włókien szybkich. Dno miednicy staje się zatem mniej wydolne w swojej funkcji. Żeby temu zapobiec należy zwiększyć świadomość w tej niezwykle ważnej części ciała. Systematyczny trening może przynieść niesamowite efekty, wpływając na funkcje ochronną, poprawę ukrwienia, elastyczności oraz wytrzymałości mięśni dna miednicy.
Dno miednicy w jodze i w życiu codziennym. Maria Nasiłowska
Dno miednicy w jodze i w fizjoterapii. Część I. Maria Nasiłowska